حالا که 83 روز از ثبت رسمی نخستین مرگها براثر ابتلا به ویروس کرونا سپری شده اثرها و تبعات این ویروس بر سایر وجوه زندگی نیز برجستهتر شدهاست .
هم اکنون که 83 روز از ثبت رسمی نخستین مرگها براثر ابتلا به ویروس کرونا سپری شده اثر ها و تبعات این ویروس بر سایر وجوه زندگی نیز برجستهتر شدهاست .
ماجرای شوکهای اقتصادی و اجتماعی به جای خویش مسائل دیگر هویدا شدن چیزی است که از آن تحت عنوان «سگ سیاه افسردگی» یاد میکنند . در واقع بعد از آنکه بیماران دچار به کووید 19 از درد این ویروس خلاص میشوند گویا به درد دیگری ممکن است در گیر شوند . شاید از مرگ رها شده باشند ولی ممکن است گرفتار افسردگی شوند , به همین دلیل این پرسش بیان شده شدهاست که چه میشود که یک شخص در گیر به کرونا به افسردگی در گیر میشود .
آیا هر افسردهای دست به خودکشی میزند؟ نقش خانواده و مشاوران در این زمینه چیست؟براساس گزارشی که خبرآنلاین متن است : «در روزهای اولیه که این بیماری آمده بود , شم خوف و نگرانی بیشتر بود . حتی مواردی داشتیم که بعداز فهمیدن ابتلایشان به بیماری , دست به خودکشی زده بودند . »
این گزاره را دکتر سیروس آرین , روانشناس بالینی بیمارستان رازی میگوید ; فردی که خویش نیز در گیر به ویروس کرونا شده بود و توانست با رعایت مساله بهداشتی و همچنین رعایت قرنطینه , از آن جان تندرست به در غالب شود و معالجه شود .
آرین در زمینه ی تجربه خویش از این بیماری میگوید : «چون خودم درگیر این بیماری شده بودم , خوبتر است از تجربهام بگویم . خانواده نقش بسیار مهمی در حمایت روانی از بیمار داراست . بیمار نباید شم تنهایی بکند . حمایت خانواده باید سبب کمرنگ شدن احساس گناه در بیمار باشد . » شم گناهی که از طریق ویروس کرونا به شخص بیمار منتقل میشود .
حس گناه از اینکه مبادا اعضای خانوادهاش را اجباری به این بیماری دچار کند و شم گناه شدیدتر از اینکه خانوادهاش از وی ویروس را گرفته و مرده باشند . برای کسی که در گیر افسردگی بعداز کرونا شدهاست , چه کاری میتوان انجام داد؟ آرین در جواب به این سوال میگوید : «کسی که در گیر افسردگی بعداز کرونا شدهاست , باید ذیل معالجه روانشناسی و روانپزشکی قرار بگیرد . باید دارو درمانی شود و در کنار آن درگیر مداخلات روانشناسی نیز شود . »
البته چه میشود که شخص در گیر افسردگی میشود؟ خوف حضور در عده بسیار زیاد میشود و سبب میشود اخلاق و رفتار شخص پایین بیاید و شخص مبتلا افسردگی میشود . این روانشناس در این باره میگوید :
«در این جا روانشناس به خانواده یادگرفتن میدهد که هنگام مواجهه با یک شخص دچار به کرونا چهگونه خلق کنند . وقتی شخص حمایتهای روانی را از سوی خانواده میبیند , فرآیند بهبودش نیز خوبتر خواهد شد . »در روزهای اولیه شیوع کرونا , میزان خودکشیها بیشتر بود . زیرا نیز مردمان داده ها پایینتری نسبت به کرونا داشتند و نیز اینکه روز جاری این بیماری همهگیرتر شدهاست .
دکتر آرین بهدنبال میافزاید : «البته اینجانب آماری برای بیان کردن اینکه تعداد خودکشیها در ایام کرونا افزایش یا کاهش داشته , ندارم و تنها از روی مراجعانم که این حادثه برایشان افتاده است , میگویم که احتمال خودکشی این قبیل اشخاص زیاد است . چرا؟ زیرا که شخص مبتلا علایمی از جمله اینکه آن شخص مبتلا اختلالات خلقی , حس تنهایی , گوشه گیری , حس گناه ناشی از اینکه نکند ویروس را به کسی انتقال دهد , وسواس در شستوشو و . . . میشود و البته نقش ما درمانگران در این وادی چیست؟
ما در این مدل موردها به بیمار سرویس ها روانشناسی ارایه میدهیم و به وی کمک میکنیم که این حسها را از دست داده و با بیماریاش کنار بیاید . روانشناس بالینی بیمارستان رازی دربارهی اشکال خودکشی و رابطه با خودکشیهای ناشی از کرونا میگوید که «نمیشود اعلام کرد این خودکشی خودخواهانه است یا دگرخواهانه . همیشه اشخاص در زندگی خویش با آسیبها یا شکستهایی مواجه میشوند , بعضیها با این شکست کنار میآیند و بعضی دیگر نمیتوانند ادامه دهند و مبادرت به خودکشی میکنند . کرونا نیز یک آسیب است .
صحیح مانند فردی که میفهمد در گیر به سرطان شده و خودکشی میکند . در حقیقت , میتوانیم بگوییم این یک دسته ضعف روانی است که منجر مبادرت به خودکشی شخص در گیر میشود . ولی داستان به همینجا ختم نمیشود . نمیشود اظهار کرد که هر کسی که توان تقابل با آسیب اجتماعی یا فردی را ندارد , خودش را میکشد .
نه! پس نقش مشاوران در این زمینه چیست؟ مگر خیر اینکه این اشخاص میباشند تا زندگی اشخاص در جامعه را بهبود ببخشند؟ دکتر آرین در این مورد میگوید : «بیمارستان ما پویشی روش انداخته است تا علاوه بر اینکه بیماران کرونایی را مشورت کردن دهد , خانواده آنهارا نیز فراگیری دهد . این کار بیمارستانهای دیگر از جمله بیمارستانهای روانپزشکی روزبه و ایران نیز انجام میدهند . »
وی ادامه میدهد : «از کارکنان خویش ما نیز حدود ۴۸ نفر درگیر این بیماری شدند . از نخستین فروردین دو شماره را دراختیار مراجعان کرونایی و خانوادههایشان قرار دادیم که به آنها سرویس ها روانشناسی ارایه دهیم . »گاهی شخص دچار از سمت خانواده طرد میشود , زیرا نمیخواهند که یک ویروس متحرک را در منزل تحمل کنند . ویروسی که جان همهشان را به خطر میاندازد .
گاهی نیز این قضیه برعکس رخداد میافتد . شخص برای اینکه خانواده خویش را در خطر نیندازد , از آنها مسافت میگیرد و در هر دو صورت این قضیه , به ماشینخوابی یا خیابانخوابی روی میآورد . این روانشناس در این باره میگوید : «مراجعهای داشتم که خودش درمانگر است و برای اینکه به خانواده خویش آسیب نرساند یا در مطب خویش یا در ماشینش شب را صبح میکند . »
آرین در پایان به افرادی که مشکوک به کرونا میباشند , توصیه میکند که در بالا به پزشک ذیربط مراجعه کنند تا نیز معین شوند بیمار می باشند یا خیر و در صورت مثبت بودن پاسخ آزمایش , باید پزشک تشخیص دهد که در چه مرحلهای جایدارد و برای وی دارو تجویز کند . سپس شخص باید به قرنطینه برود و از عزیزان خویش مسافت بگیرد تا معالجه شود , اگر نیز در خویش یا اطرافیان در وی نشانههای افسردگی میبینند از روانشناس کمک بگیرند .